Bloggers hebben geen auteursrecht. Wie blogt, of een foto plaatst op Flickr, of een wetenschappelijk artikel plaatst op een universitaire website, wil zo graag gelezen worden dat hij stilzwijgend toestemming geeft voor hergebruik. Dat beweer ik niet, maar professor Bernt Hugenholtz, hoogleraar informatierecht aan de Universiteit van Amsterdam.
Mij valt de mond open. Het auteursrecht beschermt een schrijver of muzikant door verveelvoudiging en openbaarmaking van zijn intellectueel eigendom zonder zijn expliciete goedkeuring te verbieden. Dat is al zo sinds 1912. Een auteur, fotograaf, wetenschapper of filmer hoeft niets te doen om dat recht te verkrijgen. Een copyrightteken is, anders dan veel mensen denken, niet nodig.
In een overigens prima artikel over het auteursrecht en internet verdiept Hugenholtz zich vooral in commerciele content. In de werken die uitgevers van boeken en muziek verspreiden om er geld aan te verdienen. Hij gaat ook in op moderne vormen van auteursrechtregelingen, zoals Creative Commons-licenties. Daarmee kun je, vooral op internet, als auteur aangeven onder welke voorwaarden jouw werk mag worden overgenomen.
Maar de alinea waarin Hugenholtz concludeert dat bloggers geen rechten hebben, moet een vergissing zijn. Ik ben blogger. Ik heb rechten. En als ik die wil delen, besluit ik zelf een CC-voorwaarde aan mijn blog toe te voegen. En wat zouden commerciele blogs van de Hugenholtz-redenering vinden? Of bloggers die soms wel en soms niet in opdracht voor kranten werken.
Het meest beroerde aan de slip of the tongue van de hoogleraar is dat hij, autoriteit als hij is, de normvervaging op internet nog wat erger maakt dan die al was. Zelf constateert hij ook dat uitgevers het net beschouwen als een piratenparadijs, terwijl nieuwe generaties mediaconsumenten geen enkel respect meer tonen voor auteursrechtelijk beschermde werken.
Ik ben de laatste om de Auteurswet te verdedigen. Dat ding deugt niet meer. De wet is achterhaald omdat de geest ervan niet meer leeft in de moraal van nieuwe generaties. Maar voorlopig moeten we het ermee doen. Met zijn faux pas bewijst Hugenholtz zijn werkgebied een slechte dienst.
[Dit stuk verscheen ook op www.henkblanken.nl]
Dat zou niet mooi, zijn als Hugenholtz echt schreef dat bloggers geen (auteurs-) rechten hebben. Maar in zijn artikel lees ik alleen maar: “Voor zover deze auteurs geen gebruik maken van open content licenties (…) mag worden aangenomen dat er sprake is van een stilzwijgende toestemming (licentie) aan alle gebruikers van het internet.” Dat lijkt me ook niet helemaal in de haak: zelfs als er bij de juwelier geen bordje hangt dat je er niet mag stelen moet je toch je handen thuis houden. Maar allez. In feite raadt H. bloggers dus aan hun voorwaarden expliciet te vermelden, al dan niet via een CC-licentie. Daar kun je moeilijk op tegen zijn. Of zie ik iets over het hoofd?
Schaf het copyright onmiddellijk af. kennis dient vrij te zijn. journalisten zijn geen kruideniers, maar verspreiders van informatie.
Q Journalisten zijn geen kruideniers, maar verspreiders van informatie.
/Q
Journalisten zijn kruideniers noch koekenbakkers, maar schrijvers, dus wat een onzin op grond van zo’n redenering maar even het copyright af te schaffen.
zo sprak de kruidenier.
Als kruidenier pik je de levensmiddelen toch ook niet uit het rek van je collega-kruidenier om ze vervolgens in je eigen winkeltje te verkopen?
Dat web en (auteurs)wet elkaar in de weg zitten, is duidelijk. Zo lang de Auteurswet er is, dient iedereen zich daar aan te houden. “Afschaffen” kan pas als er nieuwe wetgeving over de rechten van makers komt. De discussie over auteursrecht(schending) en digitalisering van de samenleving door internet komt ook aan bod in het online vakblad Intellectueel Kapitaal. Bloggers (komen in december aan bod in IK) hebben inderdaad rechten, maar ook plichten (zie draadje over Blafbrieven).
Die Hugenholtz is inderdaad niet meer helemaal goed bij zijn hoofd. En hij zit nota bene in de adviescommissie aan het Ministerie van Justitie!