Minister Maxime Verhagen (Buitenlandse Zaken) heeft een nieuw middel in de strijd geworpen om in contact te komen met de burger: twitter. Via twitter.com stuurt hij dagelijks op de verloren momenten korte berichten de wereld in die door iedereen die hem wil volgen gelezen kunnen worden.
Twitter, ook wel microbloggen genoemd, is een opkomende online-activiteit waarbij mensen die hebben aangegeven elkaar te willen volgen, berichtjes sturen van maximaal 140 tekens. Die berichten zijn voor alle volgers te lezen en vormen vaak aanleiding voor snelle reacties.
“Twitter past wel bij mijn functie”, zegt Verhagen. “Een minister van Buitenlandse Zaken reist van hot naar her, moet meteen reageren op onverwachte gebeurtenissen in de wereld, en houdt zich altijd bezig met verschillende dingen tegelijk. Daarbij past een medium waarmee je overal vandaan snel, korte en krachtige boodschappen kunt sturen.”
Of Twitter hét antwoord is op de kloof tussen regering en burger, weet Verhagen ook niet. “Natuurlijk kan ik in 140 tekens of minder niet het buitenlands beleid uitleggen. Maar ik kan wel een indruk geven waarmee ik me bezig houd, wat er uit het buitenland op ons afkomt, en wat de dilemma’s zijn waar we als Nederland mee worstelen.”
De tweets van de CDA-politicus zijn divers: het varieert van reisverslagjes, via persoonlijke bespiegelingen tot concrete verzoeken om hulp. Zijn ruim achthonderd “volgers” zijn laaiend enthousiast over de twitterende minister.
Whiskyfestival
“Vroeger, ooit lang gelee, stuurde je een brief naar een minister en kreeg je wellicht ooit een brief terug – al was het maar een auto-reply van de staf. Tegenwoordig Twitter je met ministers en heb je per vrijwel direct antwoord. Twitter Rules and so does @MaximeVerhagen – yeah ;)”
Ritzo ten Cate, de schrijver van bovenstaand citaat, is een van de 850 volgers van Maxime Verhagen – en niet eens de meest lovende. Verhagen heeft in korte tijd een trouwe en fanatieke schare fans om zich heen verzameld. Deels politiek betrokkenen, deels inhoudelijk geïnteresseerden, deels toevallige voorbijgangers.
De reden voor dat enthousiasme laat zich raden. Verhagen gebruikt twitter, in tegenstelling tot bijvoorbeeld collega Wouter Bos, niet voor partij- of kabinetspropaganda, maar gewoon omdat hij er lol in heeft. En dat blijkt. Hij schrijft net zo makkelijk over zijn geploeter met de iPhone, als over een whiskyfestival of een moeizaam tot stand gekomen kabinetsbesluit. En dat allemaal heel persoonlijk, ontwapenend, vol humor. Vorige week, ergens rond middernacht: “Zo, weer onderweg van den bosch naar den haag. Collega Eurlings heeft de files inmiddels opgelost.” De heenweg, aan het einde van de middag, had nogal lang geduurd, zo twitterde hij eerder die dag.
Persoonlijke reacties
Het begon allemaal zo’n vier maanden geleden, toen een van zijn assistenten met twitter op de proppen kwam. “Ik kende het zelf niet. Ik ben gewoon maar begonnen. De reacties waren heel leuk, vooral toen mensen merkten dat het echt de minister was die twitterde. Dan reageer je natuurlijk terug en voor je het weet is twitteren de gewoonste zaak van de wereld. Dat ik in die tijd een nieuwe mobiele telefoon kreeg die twitteren heel makkelijk maakt, hielp trouwens ook mee.”
“Servische agenten zoeken Mladic. Terecht! Nu nog arresteren” Veel boodschappen hebben een duidelijke politieke lading. Maar het zijn vooral de persoonlijke reacties die op waardering stuiten. En dat stemt de minister op zijn beurt weer vrolijk: “@jclont dank. Ga vooral zo door. :)”
Soms heeft hij geen tijd om iedereen te beantwoorden, hetgeen hij dan ook verontschuldigend aangeeft: “@Slijterijmeisje ja hoor ik. Lees je wel maar ik heb niet altijd tijd.” Dat is trouwens ook de grote zorg van Verhagen, want hoe meer volgers, des te meer moeite het zal kosten om iedereen te beantwoorden. Daarom houden zijn voorlichters goed in de gaten wie hem volgt. Anonieme mensen die zelf nauwelijks twitteren, worden geblokkeerd. Verhagen hoopt dat het een beetje behapbaar blijft: “Ik doe mijn best antwoord te geven op vragen of opmerkingen, maar ik ben wel een beetje bang dat dat niet meer lukt als het er veel meer worden, en dat zou ontzettend jammer zijn.”
Afgelopen donderdag: “In de Kamer vertellen dat Nederlanders van Marokkaanse afkomst eerst en vooral Nederlander zijn, en dat ik dat ook in Marokko ga overbrengen.”
Een hoop onzin
“De wereld verandert snel, en dat heeft voor ons allemaal in Nederland gevolgen. Daarom moeten we opkomen voor onze belangen over de grenzen. Dat kan alleen met een actief buitenlands beleid. Ik vind het belangrijk om dat aan mensen te laten zien en om ze daar bij te betrekken. Dat kan op allerlei manieren: door een debat in de Tweede Kamer, door een toespraak te houden of door een interview te geven. Maar dat kan ook heel goed op twitter.”
“@dawei_nl het staat eenieder vrij om te twitteren, maar ja niet iedereen wil het. Een vrij land. Geniet maar van mijn tweets.”
Inderdaad, vrijheid van meningsuiting. Maar niet alle berichten op twitter zijn even belangrijk. Critici wijzen op het nutteloze van de meeste tweets: kinderlijke onzin voor mensen met te veel tijd, msn voor volwassenen. Verhagen haalt er zijn schouders over op. “Eerlijk is eerlijk, ik zie ook een hoop onzin voorbij komen op twitter. Maar mijn omgeving is er al lang aan gewend dat ik vaak met mijn telefoon in mijn handen zit om door mijn e-mails en tweets te gaan.”
“Schorsing in de Kamer. Even tijd voor een uitsmijter @juffrouwjannie”
Boek
Twittert hij ook in de ministerraad? “Niemand die het heel erg vindt, als je in een vergadering op je telefoon of je blackberry kijkt. Alle ministers doen dat wel eens. Je luistert toch wel mee. Een minister die er een keer door de premier op werd aangesproken dat hij tijdens de ministerraad een boek zat te lezen, zei toen: ik luister niet met mijn ogen.”
“Overleg in Brussel. Moet de EU het partnerschapsoverleg met Rusland hervatten? Ben benieuwd naar jullie mening.”
Verhagen maakt inmiddels ook gebruik van de kennis van zijn volgers. “Toen ik laatst op weg was naar Brussel voor een vergadering met mijn collega’s van de Europese Unie over Rusland, heb ik naar de mening van de twitteraars gevraagd. Moeten we na het geweld Georgië weer besprekingen voeren met Rusland of niet? Toen had ik in een mum van tijd tien, vijftien antwoorden.”
Opmerkingen waar hij blijkbaar echt iets mee doet ook. “Dank voor de reacties. NL zal pleiten voor hervatting van hervatting van overleg met de Russen, zo lang ze zich constructief opstellen in Georgië.”
Ook maar een mens
Voor @MaximeVerhagen vormen zijn tweets een mooie afspiegeling van zijn leven. “Als minister van Buitenlandse Zaken mag je tijdens besprekingen of topconferenties best gezag uitstralen, dan ben je tenslotte de vertegenwoordiger van Nederland. Maar als minister heb je ook veel vergaderingen en eindeloos veel papierwerk. Dat vind je allemaal terug op twitter. En ik ben net als ieder ander soms opgetogen en soms boos, soms vol energie en soms moe. Een minister is ook maar een mens.”
Dit interview vond gedeeltelijk via twitter plaats. Alle cursieve passages zijn tweets van Maxime Verhagen. Een deel van dit verslag staat maandag 24 november in Sp!ts.
Je zou bijna overwegen CDA te gaan stemmen, met zo’n leuke spontane betrokken minister op Twitter, die snapt hoe social media werkt, niet alleen zenden, en ook gewoon foto’s van zijn pannetje mosselen op zondag post.
Maxime is echt, volgende Twitterborrel op het binnenhof? (ik stem voor)
Wat heeft dat nu weer met het CDA te maken Petra ? Een minister werkt voor het nederlandse volk. En gezien de tijden moeten we maar eens gewoon kijken naar de geschikte mensen.
Ik vind Maxime Verhagen een voorbeeld voor een openbare overheidsfunctie, en zijn functie met veel gereis en veel eenzaamheid, is juist heel erg aantrekkelijk bij Twitter, en als het ministerie het goed vindt ga ik het aanraden, ook bij Barack Obama.
Petra: Je haalt hier wat dingen door elkaar. De openbare functie van minister heeft namelijk niks met politieke kleur te maken. Het gebruik maken van iets als Twitter heeft eveneens niks met politieke kleur te maken.
De manier waarop een (overheids-)functie wordt ingevuld en het gebruik van voorhande zijnde media, hebben vooral te maken met hoe iemand handelt als mens en als sociaal wezen. Het zegt vooral iets over zijn sociale vaardigheden als persoon, terwijl de politieke kleur vooral iets zegt over iemands mening en meningsvorming. Het al dan niet gebruik maken van sociale media heeft gelukkig geen verband met (politieke) meningen.
Gelukkig heeft Maxime Verhagen dit wel goed begrepen en zijn zijn bijdragen aan Twitter een rijke aanvulling.
@Petra: Ik zou *nooit* overwegen om CDA te stemmen (scheiding kerk en staat, weet je nog?), maar ik waardeer het dat deze minister Twitter als medium gebruikt om transparant te zijn richting burgers. Weer eens wat anders dan de gebruikelijke blogs, maar evengoed soms geschreven door een medewerker.
Paula: Ik moet Petra gelijk geven. Stel dat alle CDA-ministers enorm falen dit kabinet. Dan durf ik er geld op te zetten dat de CDA aanzienlijk minder stemmen krijgt de volgende verkiezingen.
Als minister Verhagen nu sympathie kan opwekken bij zijn volgers zullen de Twitteraars zeker hun werk doen en zowel het CDA als minister Verhagen promoten tijdens de volgende verkiezingen.
Begin december zijn een paar “Tweeps” op uitnodiging van @maximeverhagen op zijn departement om over de ervaringen en (on)mogelijkheden van Twitter te spreken. Zelf zoek ik naar toepassingen binnen de gezondheidszorg
Bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen staat Maxime Verhagen weer op de lijst, vermoed ik. In die zin versta ik Petra’s opmerking “je zou bijna CDA gaan stemmen”. De persoonlijke indruk die een kandidaat wekt, spelen toch mee. Bovendien, als het CDA de volgende keer sterk verliest, is Verhagen niet lang minister meer. Maar het verkiezingsprogramma, de uitgangspunten en de staat van dienst van een partij zijn natuurlijk belangrijker. Petra schreef niet voor niets “je zou BIJNA…”.
En de openbare functie van een minister heeft natuurlijk wel degelijk met politiek te maken, zij het, dat hij vooral te maken heeft met de coalitiekleur van het kabinet en veel meer indirect met die van het CDA.
Alles mooi en wel. Maar als dit de persoon Verhagen was geweest, was het toch allemaal heel anders. Maar het is voor veel twitteraars ‘de minister’.
aar waar Twitter vooral krachtig is (zou moeten zijn) in de kontakten tussen mensen, gaat het in dit specifieke geval om ‘warmen in de omgeving van een beroemdheid’. Dat is mensen eigen en dus ook op Twitter terug te vinden.
Persoonlijk worstel ik nog wel met de vraag of dit nu wel positief moet worden geduid. Zo lang er maar bar weinig echt persoonlijke ontboezemingen zijn te vinden, riekt het toch naar behoorlijk instrumenteel en functioneel gebruik door de minister. En dat, dacht ik maar te moeten menen, is één van de krachten die de essentie van het internet – wederkerigheid – om zeep hielpen. Juist omdát twitter niet mainstream is, gedijt die wederkerigheid daar nog wel (een beetje).
Kortom. Welkom. Maar vooral als mens, niet in enige functie of dat CDA-er of minister is.
Neem me niet kwalijk, maar hier ben ik het echt niet mee eens.
Twitter is een medium, een stuk gereedschap in de communicatie tussen mensen. Het is niet anders dan functioneel. Twitter is vooral ideaal om snel en efficiënt contact te kunnen onderhouden met een netwerk van mensen, van wie je graag op de hoogte bent van hun reilen en zeilen en met name op professioneel terrein.
Meneer Verhagen heeft deze functionaliteit heel goed begrepen, en de vraag “What are you doing?” beantwoordt hij door dagelijks te vertellen met welk deel van zijn werk hij bezig is. En zo persoonlijk als Jan van der Sluis bepleit, hoeft dat echt niet. Liever niet zou ik zeggen, want dan wordt het eerder genant in plaats van interessant. De minister bekleedt een _openbaar_ ambt en ik vind dat hij hier een goed voorbeeld geeft voor de rest van de bewindslieden.
Bovendien, nog nooit (en ik was één van de eerste 10 volgers) heb ik Maxime Verhagen kunnen betrappen op een partij-politieke mening op Twitter. Gelukkig maar! Ik vind het nogal gemakkelijk en goedkoop om te veronderstellen dat de minister tweet om stemmen te trekken bij de volgende verkiezingen, het ligt behoorlijk voor de hand om dat te gaan roepen. Maar wat aan die bewering ontbreekt, is een onderbouwing.
Wie beweert dat Maxime Verhagen Twitter gebruikt om meer stemmen te trekken bij de volgende verkiezingen, daag ik hierbij uit om met een waterdichte argumentatie te komen.
Als hij al zou willen om wegens dié reden gekozen te worden, wat ik niet waarschijnlijk acht.
Degene die CDA gaat stemmen (of zegt te gaan stemmen) omdat de minister zo gezellig tweet, mag zijn/haar eigen stemgedrag best eens onder de lamp houden. Het zegt meer over deze kiezer en zijn/haar motieven, dan over Maxime Verhagen.
@Paula Anguita – Geerts Het zou wat worden als iemand je het hebben van een mening kwalijk neemt. 😉
We zullen het niet snel – helemaal nooit? – eens worden over de essentie van Twitter. Het heeft trekjes van de waardenvrijheidsdiscussie in de wetenschapsfilosofie. Of met de ontwikkeling van het Internet – gereduceerd tot het Web – waar het gebruik het karakter bepaalde. Van systeem gebaseerd op gemeenschap en wederkerigheid is dat geëvolueerd tot systeem waar volgens de gemiddelde gebruiker ‘alles is te vinden en halen, en gratis’. Gechargeerd, maar toch. In dat licht ben ik er niet uit hoe ‘een minister op twitter’ te zien.
Natuurlijk wordt twitter ook zakelijk (professioneel) gebruikt. Die functies scheidt je nooit 100% van de andere vormen van intermenselijke communicatie. Ik ben het echter niet eens met je toevoeging: met name op professioneel terrein. Juist de combinatie maakt Twitter interessant.
Wat wel aardig is, is de spanning die ook in jouw positie zit. Want een minister bevindt zich inderdaad in een openbaar ambt en kan daardoor per definitie niet altijd zijn eigen mening weergeven. Die wordt bepaald door ondermeer het regeringsstandpunt.
Zoals email ooit werd gezien als een bedreiging voor ‘de ambtenaar’ – oei, de burger kan mij direct benaderen! – en nu de gewoonste zaak van de wereld is; zo ben ik wel heel erg nieuwsgierig naar het effect hiervan. Maar dan wil ik wel graag zien dat een uitgesproken standpunt daadwerkelijk wordt aangepast na discussie(!) met de twittergemeenschap.
Voor de duidelijkheid; de opmerkingen over CDA en partijpolitiek zijn niet voor mij bedoeld, neem ik aan?
@Paula Anguita – Geerts Ik heb geen idee wie je bent of wat voor werk danwel relatie je met het onderwerp van gesprek hebt, maar om mijn nieuwsgierigheid te bevredigen:
Ik zag dat je meldt bij de eerste 10 volgers van @Verhagen te horen. Wat zijn de triggers geweest om dat te doen? De naam? De bijdragen? De functie?
En daaraan gekoppeld: hoe gebruik je de relatie? Om (wellicht) invloed uit te oefenen? De mens achter de minister te leren kennen?